محمد خاتمی در کتاب تاریخ اجتماعی معاصر ایران، به بررسی و شرح احوال اجتماعی ایران، در دوران معاصر یعنی از روی کار آمدن سلطنت قاجاریه تا حال میپردازد. چرا که از زمان قاجاریه افت و خیزهای سیاسی، باعث به وجود آمدن اوضاع نابسامان اجتماعی شده بود و چون بیگانگان بر دربار ایران حکومت میکردند، لاجرم دود تبهکاری آنان به دیده مردم میرفت و چشم بصیرت را از ایشان میگرفت. در کتاب تاریخ اجتماعی معاصر ایران، از چگونگی روی کار آمدن دولتها، تصمیمهای سیاسی درباریان و وزرا، اتفاقاتی که در این دوران برای ایران افتاده و شخصیتهای مهم که تصمیماتشان در تغییرات ایران، نقش پررنگ و مهمی را ایفا کرده است، میخوانیم.